środa, 5 kwietnia 2023

Wedkarsto w Norwegii - słownictwo

Norwegia jest krajem, który słynie z wspaniałych krajobrazów, pięknych jezior, rzek i morza. Dzięki temu wędkarstwo jest jednym z najpopularniejszych hobby w Norwegii. Warto poznać słownictwo z języka norweskiego związanego z wędkarstwem, aby móc cieszyć się tą aktywnością w kraju Wikingów.

Fisking - Wędkowanie

Fisking to norweski termin na określenie wędkowania. W Norwegii wędkarstwo jest bardzo popularne, zarówno na wodach śródlądowych, jak i w morzu. W zależności od miejsca, w którym planujemy złowić ryby, potrzebna nam będzie odpowiednia technika i sprzęt wędkarski.

Fiskestang - Wędka

Fiskestang to norweskie słowo na określenie wędki. W Norwegii wędki są dostępne w różnych rozmiarach i rodzajach, w zależności od rodzaju ryb, które zamierzamy złapać. Dla początkujących wędkarzy poleca się wybór uniwersalnej wędki.

Sluk - Woblery

Sluk to norweski termin na określenie woblerów, które są jednym z najpopularniejszych przynęt w Norwegii. Wobler jest sztuczną przynętą, która ma na celu naśladowanie ruchu i kształtu ryby. W Norwegii woblery są dostępne w różnych kolorach i rozmiarach.

Søkke - Ołówki

Søkke to norweskie słowo na określenie ołówków, które służą do utrzymania przynęty na odpowiedniej głębokości. W Norwegii używa się różnych rodzajów ołowiu w zależności od sytuacji.

Snelle - Kołowrotek

Snelle to norweskie słowo na określenie kołowrotka, który jest ważnym elementem wyposażenia każdego wędkarza. W Norwegii kołowrotki są dostępne w różnych rozmiarach i rodzajach, w zależności od rodzaju wędkowania.

Agn - Przynęta

Agn to norweskie słowo na określenie przynęty. W Norwegii używa się różnych rodzajów przynęt w zależności od rodzaju ryby, której chcemy złapać. Najpopularniejszymi przynętami w Norwegii są krewetki, robaki i małe ryby.

Fiskekort - Karta wędkarska

Fiskekort to norweskie słowo na określenie karty wędkarskiej, która jest wymagana do wędkowania w wielu miejscach w Norwegii. Karta wędkarska umożliwia wędkarzom korzystanie z wód publicznych i prywatnych, a także zwiększa szanse na legalne złapanie pożądanych ryb.

Fluefiske - Wędkarstwo muchowe

Fluefiske to norweskie słowo na określenie wędkarstwa muchowego, które jest techniką polegającą na łowieniu ryb za pomocą specjalnych much w formie sztucznych much. Ta technika jest bardzo popularna w Norwegii, zwłaszcza na wodach rzecznych.

Isfiske - Wędkarstwo na lodzie

Isfiske to norweskie słowo na określenie wędkowania na lodzie. W Norwegii zimą wiele jezior zamarza i wtedy wędkarze korzystają z tej formy wędkowania. Do wędkowania na lodzie potrzebna jest specjalna wiertarka do otworów w lodzie oraz sprzęt wędkarski.

Håv - Siatka

Håv to norweskie słowo na określenie siatki, która jest używana do przechwytywania ryb, szczególnie w momencie, gdy są wyjmowane z wody. W Norwegii używa się różnych rodzajów siatek, w zależności od rodzaju ryb i techniki wędkowania.

Podsumowanie

Wędkarstwo jest jednym z najpopularniejszych hobby w Norwegii, a znajomość słownictwa z języka norweskiego związanej z tą aktywnością pozwoli na lepsze zrozumienie i cieszenie się nią w pełni. Z powyższego artykułu wynika, że wędkarstwo wymaga odpowiedniego sprzętu wędkarskiego oraz karty wędkarskiej, a także znajomości specjalistycznego słownictwa, które pozwoli na skuteczniejsze łowienie ryb.

niedziela, 7 czerwca 2015

Lekcja #19 Narodowości


Kraj (pol)

Kraj (nor) Rzeczownik - mieszkaniec  Przymiotnik
AngliaEnglandengelskmannengelsk
ChinyKinakineserkinesisk
CzechyTsjekkiatsjekkertsjekkisk
DaniaDanmarkdanskedansk
FinlandiaFinlandfinnefinsk
FrancjaFrankrikefranskmannfransk
GrecjaHellasgrekergresk
HiszpaniaSpaniaspanjolspansk
HolandiaNederlandnederlendernerdelandsk
JaponiaJapanjapanerjapansk
NiemcyTysklandtyskertysk
NorwegiaNorgenormannnorsk
PolskaPolenpolakkpolsk
PortugaliaPortugalportugiserportugisk
RosjaRusslandrusserrussisk
USAUSAamerikaneramerikansk
SzwecjaSverigesvenskesvensk
WęgryUngarnungarerungarsk
WłochyItaliaitalianeritalensk


Ciekawostka:

Mówiąc jakiej jesteście narodowości można używać nie tylko rzeczownika ale również przymiotnika, czyli można powiedzieć:

Jestem polakiem (Jeg er polakk)

lub

Jestem polski  (Jeg er polsk)

(Kadr z dokumentu brakkefolket nadawanego w norweskiej telewizji nrk)

środa, 18 marca 2015

Lekcja #18 Zaimki dzierżawcze

Zaimek dzierżawczy wykorzystuje się aby poinformować do kogo coś należy. W zdaniu zajmuje on miejsce rodzajnika i nigdy nie występują one razem, łączy się z rzeczownikiem. np. mój ojciec, jej torebka itp.



Przykłady:

mój ojciec - faren min
jego żona - kuna hans
ich dom - huset deres

Czy to jest moja książka ? - Er det min boka
Tak, to jest twoja książka. - Ja, det er din boka.


niedziela, 15 marca 2015

Lekcja #17 Czas

W języku norweskim podobnie jak w polskim godzinę możemy podawać na dwa sposoby

1. Dworcowy, czyli np jedenasta dwadzieścia, piętnasta pięćdziesiąt pięć itd.
2. Opisowy czyli np. pięć po w pół do dwunastej, kwadrans po trzeciej itd.


Pierwszy sposób jest najprostszy, bo gdy chcemy powiedzieć jest godzina 19.37 to mówimy:

klokka nitten tretti sju

lub

klokka er nitten tretti sju

Drugi sposób wymaga chwilo zastanowienia w której ćwiartce znajduje się wskazówka minut

Np.

3:05 czytamy jako klokka er fem over tre

pomocny będzie na pewno poniższy obrazek


Przykłady:

5:00 - klokka er fem
5:05 - klokka er fem over fem
5:10 - klokka er to over fem
5:15 - klokka er kvart over fem
5:20 - klokka er ti på halv seks
5:25 - klokka er fem på halv seks
5:30 - klokka er halv seks
5:35 - klokka er fem over halv seks
5:40 - klokka er ti over halv seks
5:45 - klokka er kvart  seks
5:50 - klokka er ti  seks
5:55 - klokka er fem  seks

Data

Dni

mandag - poniedziałek
tirsdag - wtorek
onsdag - środa
torsdag - czwartek
fredag - piątek
lørdag - sobota
søndag - niedziela

Miesiące

januar - styczeń
februar - luty
mars  - marzec
april - kwiecień
mai - maj
juni - czerwiec
juli - lipiec
august - sierpień
september - wrzesień
oktober - październik
november - listopad
desember - grudzień

Rok

W języku norweskim podając rok dzielimy go na dwie cześci np 1983 mówimy 19 83 nitten åttitre

1955 - nittenfemtifem itd.

Wyjątkiem są lata tysięczne i dwutysięczne

2015 -  to tusen og femten itd.

Wyrażenia określające czas

i dag - dziś
i morgen - jutro
i overmorgen - pojutrze
i går - wczoraj
i forgår - przedwczoraj
i fjor - w ubiegłym roku
i år - w tym roku
neste år - w przyszlym roku

Wyrażenia te najbezpieczniej używać na końcu zdania. Np.


Jeg går po norskkurs i morgen - Idę na kurs norweskiego jutro.

wtorek, 24 lutego 2015

Lekcja #16 Czas przyszły (futurum) - czasowniki modalne

 W języku norweskim czas przyszły można tworzyć na kilka sposobów, najprostszym i najczęściej wykorzystanym sposobem jest korzystanie z czasowników modalnych takich jak å ville, å skulle, å måtte, å kunne, å burde.

Gdzie:

å ville- chcieć
å skulle - mieć powinność
å måtte - musieć
å kunne - móc, być w stanie
å burde - powinno się, należało by coś zrobić

Przy tworzeniu zdania używamy czasowników w czasie teraźniejszym czyli,

vil - chcę
skal - ten czasownik nie ma jako takiego polskiego odpowienika, wyraża on po prostu czas przyszły i jest to najczęściej wykorzysywany czasownik w czasie futurum
må - muszę
kan - mogę, jestem w stanie
bør - powinienem

Konstrukcja zdania w czasie przyszłym jest bardzo prosta:

pomiot + czasownik modalny + czasownik w czasie teraźniejszym + reszta zdania.

Konstrukcja zdania przeczącego w czasie przeszłym:

pomiot + czasownik modalny + ikke + czasownik w czasie teraźniejszym + reszta zdania.

Konstrukcja pytania w czasie przyszłym:

czasownik modalny + podmiot + czasownik w czasie teraźniejszym + reszta zdania.

!! Zdanie przeczące z wykorzystanie (musieć) będzie oznaczało nie mogę (forma zakazu), a nie nie muszę

Wiem że może to się wydawać skomplikowane lecz w gruncie rzeczy jest bardzo proste.

Np.

Aby w czasie teraźniejszym przetłumaczyć zdanie "Jadę do Norwegii", potrzebujemy takich słów

Jeg - Ja (w jęz. polskim osoba jest pomijana)
å reise - podróżować
til - do 
Norwegia - Norge

więc czas teraźniejszy będzie wyglądał w następujący sposób:

Jeg reiser til Norge

(Więcej o czasie teraźniejszym w lekcji #5)

Aby to zdanie przedstawić w czasie przyszłym:

Jeg skal reise til Norge - Pojadę do Norwegii / Będę jechał do Norwegii
Jeg vil reise til Norge - Chce jechać do Norwegii
Jeg reise til Norge - Muszę jechać do Norwegii
Jeg kan reise til Norge - Mogę jechać do Norwegii
Jeg bør reise til Norge - Powinienem pojechać do Norwegii

Zdanie przeczące:
Jeg skal ikke reise til Norge - Nie pojadę do Norwegii 
Jeg vil ikke reise til Norge - Nie chce jechać do Norwegii
itd.

Pytanie:
Skal jeg reise til Norge - Pojadę do Norwegii ?
itd.

czwartek, 12 lutego 2015

Lekcja #15 Słówka #3 - Członkowie rodziny


Liczba pojedyńczaLiczba mnoga
Forma nieokreślona Forma określona Forma nieokreślona 
Forma określona 

ei mor (matka)moramødremødrene
en far (ojciec)farenfedrefedrene
ei søster (siostra)søsterasøstresøstrene
en bror (brat)brorenbrødrebrødrene
ei tante (ciotka)tantatantertantene
en onkel (wujek)onkelenonkleronklene
ei bestemor (babcia)bestemorabestemødrebestemødrene
en bestefar (dziadek)bestefarenbestefedrebestefedrene
ei datter (córka)datteradøtredøtrene
en sønn (syn)sønnensønnersønnene
en mann (mąż)mannenmennmennene
ei kune (żona)kunakunerkunene
en sønn (syn)sønnensønnersønnene
ei svigermor (teściowa)svigermorasvigermødresvigermødrene
en svigerfar (teść)svigerfarensvigerfedresvigerfedrene
ei svigerdatter (synowa)svigerdatterasvigerdøtresvigerdøtrene
en svigersønn (zięć)svigersønnensvigersønnersvigersønnene
et barn (dziecko)barnetbarnbarnene
et barnebarn (wnuk)svigersønnenbarnebarnbarnebarnene

W języku norweskim istnieje również drugi, bardziej dokładny sposób na określanie dziadków i wnuków.

mormor - matka matki (babcia od strony matki itd.)
morfar - ojciec matki
farfar - ojciec ojca
farmor - matka ojca


piątek, 6 lutego 2015

Lekcja #14 Odmiana osób przez przypadki

Odmiana osób przez przypadki jest jedną z ważniejszych rzeczy przy nauce języka i o ile w języku polskim mamy przypadków 7 (mianownik, dopełniacz, celownik itd) to w języku norweskim utrzymały się tylko 2, mianownik i cała reszta. (Z ciekawostek węgierski ma 29 :)

Mianownik

jeg
du
ham
hun

vi
dere
de
D/C/B/N/Msc

meg
deg
ham
henne

oss
dere
dem

Tłumaczenie

mnie, mi, mną
ci, tobie, tobą
jego, niego,nim
jej,niej,nią

nas, nam, nami
was, wam, wami
ich, nim, nimi